Ze groeide op in een fundamentalistisch, evangelisch milieu waarin de wereld werd ingedeeld in ‘wij’ en ‘zij’. Stapsgewijs maakte Pauline Weseman (1972) zich hiervan los. Haar studie en werk in de journalistiek, en later religiewetenschappen, verruimden haar blik. Ze ging in gesprek met ‘medezoekers’ die ook vanuit het christendom vertrokken. Dat leidde tot diverse publicaties en uiteindelijk het boek Ziel zoekt zin. Hoe verder als je geloof het niet meer doet. “Het was mijn droom alle geïnterviewden bij elkaar te krijgen, zodat ze elkaar kunnen ontmoeten en anderen kunnen inspireren.” Dat gebeurt nu op 31 oktober, Hervormingsdag, tijdens zingevingsfestival De Proeverij als opmaat naar de Protestantse Lezing. “Misschien ontstaat uit die dag wel iets nieuws, de behoefte is er zeker.”
Wie is Pauline Weseman?
“Toe maar, dat is een grote vraag. Ik zou zeggen dat ik op weg ben steeds meer mijzelf te worden, meer vanuit mijzelf, mijn wil en intuïtie te leven. Dat klinkt voor sommigen misschien logisch en weinig verheffend, maar dat zijn precies de elementen die verboden waren in mijn geloofsopvoeding. Volgens die leer moest je jezelf verloochenen, mocht je niet jezelf maar moest je Christus op de troon zetten. Het tegenovergestelde blijkt waar voor mij. Dat is een lange weg. Soms stemt mij dat verdrietig, maar ik realiseer mij vooral dat alles in mijn leven mij heeft gebracht en gemaakt tot de persoon die ik nu ben, de goede én verkeerde keuzes die ik maakte, het mooie én minder mooie dat mij overkwam.
Wie is Pauline Weseman?
“Toe maar, dat is een grote vraag. Ik zou zeggen dat ik op weg ben steeds meer mijzelf te worden, meer vanuit mijzelf, mijn wil en intuïtie te leven. Dat klinkt voor sommigen misschien logisch en weinig verheffend, maar dat zijn precies de elementen die verboden waren in mijn geloofsopvoeding. Volgens die leer moest je jezelf verloochenen, mocht je niet jezelf maar moest je Christus op de troon zetten. Het tegenovergestelde blijkt waar voor mij. Dat is een lange weg. Soms stemt mij dat verdrietig, maar ik realiseer mij vooral dat alles in mijn leven mij heeft gebracht en gemaakt tot de persoon die ik nu ben, de goede én verkeerde keuzes die ik maakte, het mooie én minder mooie dat mij overkwam.

Waarom schreef je dit boek?
“Dit boek lag niet in de planning, het is de vrucht van een zoektocht en daar blijkt van alles uit voort te komen, zoals dit boek. Halverwege 2020 startte ik mijn journalistieke zoektocht in Trouw en Volzin naar sporen van een nieuw christendom. Aanleiding was mijn persoonlijke crisis na het overlijden van mijn man. Ik wilde het lijden omzeilen, maar moest uiteindelijk door het verdriet heen en ontdekte daarachter mede door het boeddhisme (zelf)acceptatie, leven in het nu, stilte, meditatie, luisteren naar mijn lichaam. Toen ik met die ervaring naar het christendom keek, herkende ik dit proces ook in bijbelverhalen, in Jezus’ verhaal. Die had het hier ook al over, kende ook lijden, hij zag de mens, raakte hem aan, aanraken is helen. Het was een vernieuwde kennismaking met het christendom, meer lijfelijk, meer doorleefd, vrij van oordeel. Zo kon het ook.
Ik ging op zoek naar medezoekers die ooit ook vanuit het christendom vertrokken en was benieuwd wat er bij hen ontstond na een crisis aan nieuwe ideeën en vormen, wat hen inspireert. Ik begon gewoon en na twee jaar en dertig essays, interviews en reportages wilde Jeanet Hamstra van Uitgeverij Zilt die verhalen bundelen in een boek.
Speciaal voor het boek schreven vier deskundigen duidende essays: antropoloog en theoloog Johan Roeland, bijzonder hoogleraar christendom en feminisme Mariecke van den Berg (beiden van Vrije Universiteit Amsterdam), emeritus aartsbisschop van de Oud-Katholieke Kerk in Nederland Joris Vercammen en kerkvernieuwer en innovatiespecialist bij de Protestantse Kerk in Nederland Johan ter Beek. Zij analyseerden de artikelen en gaven hun visie vanuit wetenschap, als kerkleider en heel praktisch: waar kun je terecht als zoekende gelovige. Het mooie is dat dit proces zich vervolgt in een nieuwe cyclus met nieuwe vormen. Ik geef nu schrijfretraites en workshops over het levensverhaal en doe met de VU een vervolgonderzoek naar deze nieuwe gelovigen.”
Waarom moeten we dit boek lezen?
“Er moet niets natuurlijk. Veel van de beoogde lezers van dit boek willen zich niets meer laten opleggen. Ze zijn losgebroken uit vaak orthodoxe, conservatieve geloofsstructuren en overtuigingen, maar willen ergens toch een lijntje houden met dat geloof van hun vaderen. Maar nu eigen en doorleefd, op zo’n manier dat het hen zin geeft en ze van betekenis kunnen zijn. Het zijn stuk voor stuk moedige mensen, uiterst consciëntieus op zoek naar het goede. Ze willen daarin trouw en eerlijk zijn naar zichzelf, de ander en de realiteit. Hun proces is in wezen een zoektocht naar zingeving. Ze vinden het wiel voor zichzelf opnieuw uit. Een lastig, weerbarstig en eenzaam proces.

Wat kunnen we verwachten op 31 oktober?
“Die middag, op Hervormingsdag, is het interactieve zingevingsfestival De Proeverij in Utrecht. Dan kun je je laten inspireren door tien nieuwe vormen van zingeving die ik eerder beschreef in Trouw. Er zijn workshops van PopUpKerk-voorman Rikko Voorberg en spoken word-artiest Rik Zutphen, alias de Droominee om nieuwe vormen en rituelen te vinden, dans van Dansklooster, Tjitske Volkerink met massage, Marcel Bot met christelijke yoga, Ria Weyens met christelijke meditatie en Gottfrid van Eck van Verhalenhuis Utrecht. Ook kun je je aan het denken laten zetten over jouw rol in klimaatactivisme en eenvoudiger leven.



En met dank aan www.nieuwwij.nl.

